بازشناسی سرشت فضایل با تأکید بر دیدگاه لیندا زگزبسکی
نویسندگان
چکیده
فضیلت و رذیلت از کلیدواژه های رایج در اخلاق فلسفی و کاربردی هستند که پژوهشگران این حوزه ها درباره چیستی و سنخ این مقولات بسیار سخن گفته اند. در چند دهه اخیر با برجسته شدن نظریه های اخلاقی مبتنی بر فضیلت و نیز طرح نظریه فضیلت در معرفت شناسی، بازشناسی این مفهوم اهمیت دوچندان یافته و برخی معرفت شناسان نیز به تحلیل این مفهوم مهم پرداخته اند. لیندا زگزبسکی، نظریه پرداز معاصر در معرفت شناسی و اخلاق، با یگانه پنداشتن سنخ فضایل اخلاقی و عقلانی، در تحلیل سرشت فضایل نخست جنبه سلبی را در پیش می گیرد و تفاوت فضایل را با مفاهیمی مانند مهارت ها، استعدادها و توانایی های ذاتی، عادات، ملکات عقلانی و عواطف تبیین می کند. سپس در مقام ایجابی، فضایل را از سنخ ملکات رفتاری و دارای دو مؤلفه کلانِ انگیزش از درون و نیز موفقیت در کسب غایت مورد نظر می داند. با توجه به اهمیت فضایل در مسائل و ساختار برخی علوم از جمله اخلاق و معرفت شناسی، در مقاله حاضر با تأکید بر نظر زگزبسکی به بررسی سرشت فضایل و تفاوت بین آنها با مقولات مشابه می پردازیم.
منابع مشابه
بررسی مبانی فضایل فکری با تاکید بر آراء لیندا زگزبسکی
«فضایل فکری» ویژگیهای پایدار نفس هستند که در دستیابی به معرفت به کار میآیند در رویکرد نوینِ معرفتشناسی فضیلتمحور، بر ارزش معرفتی فضایل فکری بسیار تأکید شده است. معرفتشناسان فضیلتمحور معتقدند که جایگاه شناختی یک باور ویژگیهای معینی (فضایل فکری) از عامل است و در فرآیند معرفت تنها با کاربرد آنها میتوان به حقیقت دست یافت. با وجود این در بینِ نظریهپردازان آن در خصوص ماهیت عمومی فضایل فکری اخ...
متن کاملتأثیرپذیری معرفت از مؤلفههای غیر معرفتی از دیدگاه لیندا زگزبسکی
معرفت از مهمترین دستاوردهای بشر در مواجهه با پدیدهها و حقایق هستی است که با توانایی شناختی خویش به آن دست مییابد. در طول تاریخ فلسفه همواره این دغدغه وجود داشته است که آیا باورهای انسان از ساحتهای غیرمعرفتی وی و نیز عوامل بیرونی تأثیر میپذیرد یا خیر و اگر چنین است، آیا به لحاظ معرفتی امری مقبول است یا باید عامل را از این تأثیرات آگاه کرد و او را از این تأثیر برحذر داشت. زگزبسکی، از معرفتش...
متن کاملسازوکار اثبات عقلانیت باور دینی در اندیشه لیندا زگزبسکی
باورها همواره معجونی از پندارها و خرافات با حقایق و راستیها بودهاند و بشر همواره این دغدغه را داشته تا اعتقادات خود را با در دست داشتن معیارهایی بپیراید. معرفتشناسان با ارائۀ ملاکهایی درصدد راستیآزمایی باورها برآمده و سازوکاری برای این امر ترسیم کردهاند. باورهای دینی به دلیل گستره و اهمیت زیاد آنها و نیز ماورایی بودن شان محور اختلاف فراوانی شدهاند؛ نظامهای معرفتی ای مانند قرینهگرایی و ...
متن کاملتأثیرپذیری معرفت از مؤلفه های غیر معرفتی از دیدگاه لیندا زگزبسکی
معرفت از مهم ترین دستاوردهای بشر در مواجهه با پدیده ها و حقایق هستی است که با توانایی شناختی خویش به آن دست می یابد. در طول تاریخ فلسفه همواره این دغدغه وجود داشته است که آیا باورهای انسان از ساحت های غیرمعرفتی وی و نیز عوامل بیرونی تأثیر می پذیرد یا خیر و اگر چنین است، آیا به لحاظ معرفتی امری مقبول است یا باید عامل را از این تأثیرات آگاه کرد و او را از این تأثیر برحذر داشت. زگزبسکی، از معرفت ش...
متن کاملبررسی تطبیقی نظریۀ ملاصدرا در باب فضایل معرفتی عقلی با نظریۀ زگزبسکی و پلانتینگا (با تأکید بر کارکرد قوۀ معرفتی کسب باورهای دینی)
از مقایسة نظریۀ معرفتشناختی ملاصدرا با نظریۀ معرفتشناختی فضیلتگرایانة معرفتشناسانی مانند زگزبسکی و پلانتینگا، میتوان استنباط کرد که نظریة ملاصدرا جزو نظریههای معرفتشناختی مبتنی بر فضیلت قرار میگیرد. پلانتینگا به فضیلتمندی قوای مولد باور و زگزبسکی علاوه بر آن به تأثیر کارکرد قوای اخلاقی (فضایل اخلاقی) بر کارکرد قوای عقلانی در تولید معرفت توجه کرده است. در واقع هر یک از ایشان به وجهی ا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)ناشر: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
ISSN
دوره 19
شماره 76 2014
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023